Felaketten Ümide Yolculuğumuz
Bana mı öyle geliyor, kimi zamanlar emin olamıyorum ancak dünya genelinde son senelerde ortaya çıkan doğal felaketlerin etkisi, yıkım süresi ve büyüklüğü yıllar içinde artış göstererek insanlığı sarsmaya devam ediyor. İstatiksel konuşacak olursak, Center for Research on the Epidemiology of Disasters verilerine göre son 25 senede yaklaşık olarak 7.000 doğal afet meydana gelerek 1.3 milyon insan ve milyonlarca daha canlı hayatlarını kaybetti.1
Ne yazık ki biz de doğal afet vatanlarından biri olarak anılan ülkelerden birinde yaşıyoruz. Türkiye sahip olduğu tektonik, iklimsel ve topografik yapısı sebebiyle sürekli olarak doğal afetler ile karşı karşıya kalan bir ülke. Özellikle son birkaç senedir yaşanan doğal afetlerin de etkisi ve yıkımı gözle görünür bir şekilde artarak devam ediyor. Hepimizin de gündemi takip ettiği üzere son zamanlarda çıkan orman yangınları ülkemizde hala devam ederken çoğumuzu korkutuyor. Temmuz’dan bu yana toplam 53 ilde olmak üzere, 270 adet orman yangını çıktı ve yaklaşık 176 bin hektar ormanlık alan yok oldu.2 Sadece Türkiye bu kadarlık bir kayıp verirken dünya genelinde yangının bilançosu çok daha ağır çıkmış durumda. Maalesef sadece 2021 yılında 43 ülkede olmak üzere toplam 831 orman yangını meydana geldi ve yaklaşık 433 bin hektarlık alan yok oldu.
Aşağıdaki görselde Nasa’ üzerinden alınan anlık görüntüde yangın haritası siz de görebilirsiniz. Dikkatlice bakıldığında bu konunun acilen masaya yatırılması gerektiği anlaşılıyor.
*https://firms.modaps.eosdis.nasa.gov/map/#d:2021-08-13..2021-08-14;l:country-outline;@10.4,-7.2,3z
Yaşanan bu felaketler, bazı girişimcileri aksiyon almaya teşvik ederek, onların doğal afetleri önleyici ve/ veya doğal felaketlerin etkisini ve büyüklüğünü azaltacak birkaç yeni fikirle bu kötü süreçleri atlatmamız için yeni çalışmalara sürükledi. Açıkçası bu girişimleri okudukça dünyaya ve geleceğimize dair inancım tekrar tekrar yeşerdi. Sizlerin de bu inancı paylaşabilmesi için araştırdığım bu girişimlerden birkaçını paylaşmak istedim.
Bildiğiniz üzere, doğal afetler ile karşı karşıya kaldığımızda yaptığımız en büyük hatalardan biri paniklememiz ve durumu büyüterek daha da büyük yıkımlara ve kayıplara yol açmamız. Carbyne9113 adlı İsrail asıllı bir şirket bu durumu önlemek adına bir sistem üzerine çalışıyor. 911 sistemini dijitalleştirerek 911 hattına ses ile algılanan IP mekanizması, konum belirleme ve canlı video bağlantısı kurarak acil durumlarda yaşanan emir komuta zincirindeki aksaklıkları önlemeyi amaçlamakta. Carbyne911, onlar ile çalışan acil servislerin sevk süresinde %65 oranında azalma olduğunu bildiriyor.4 Yani demek oluyor ki kurdukları yapı sayesinde felaketlerin yıkım büyüklükleri büyük oranda bir azalma gösteriyor. Bütün doğal afetler esnasında, gerekli altyapı sistemleri kurulduğu müddetçe dünya çapında yapılabilecek bu sistem geleceğimiz açısından umut vadediyor.
Ek olarak, dünyanın %70’ nin su ile kaplı olduğu bilinse de kullanabildiğimiz su %3’ünden bile az. Bu oranın azlığı ve kaynakların dengeli dağıtımıyla alakalı yaşanan sıkıntılardan dolayı çok sayıda insan suya erişmekte güçlük çekiyor. Daha matematiksel konuşursak, dünya genelinde 1.1 milyar insan suya erişemiyor ve yaklaşık 2.7 milyar insan da yılın en az 1 ayı su kıtlığı yaşıyor. 2009 yılında kurulan Watergen adlı bir girişim, havadaki nemden faydalanarak saf ve temiz içme suyu elde edebiliyor.4 Su jeneratörleri şu anda köylere, ticaret merkezlerine, hastanelere ve işyerlerine temiz su olanağı sağlayabiliyor.5 Günümüz şartlarında bile temiz suya erişmek bir lüksken, girişimcinin bu fikri geleceğimizi garanti altına almayı amaçlamakta.
Umarım bu gibi girişimlerin sayısı günden güne artar ve gerek devlet teşvikleri gerek yatırımcıların destekleriyle daha da büyüyerek ileride çocuklarımıza daha iyi bir gelecek bırakmamız konusunda bize yardımcı olur.
Kaynakça:
1) https://www.thezebra.com/resources/research/natural-disaster-statistics/
4) https://www.calcalistech.com/ctech/articles/0,7340,L-3784113,00.html